Van denken naar doen – en volhouden.

In elk Lencioni-traject komt dezelfde vraag bovendrijven: “Wat bedoelen we nu precies met vertrouwen?”  

Het korte antwoord: er bestaat geen universele, definitie die elk team zomaar kan overnemen.  
Het lange antwoord: laat het team zélf bepalen wat vertrouwen betekent en zet die betekenis om in waarneembaar gedrag. Zo vermijd je discussies over betekenissen, overbrug je cultuurverschillen en krijg je houvast voor de samenwerking in de praktijk.

In dit artikel werk ik de drie dimensies van vertrouwen uit waarop we teams laten versnellen: 

• Teamdimensie: samen een Vertrouwenscharter maken.
• Bilaterale dimensie: vertrouwensbanden tussen elk koppel teamleden versterken.
• Teamlid-dimensie: je eigen Formule van Vertrouwen toepassen in gedrag. 

1. Teamdimensie: bouw een Vertrouwenscharter (van woorden naar daden) 

Doel: Samen afspreken wat vertrouwen voor ons betekent, en hoe we dat laten zien in ons gedrag als team.

Werkvorm in 3 rondes 

Ronde 1 – Bouwstenen verzamelen

In subgroepen beantwoorden teams: “Wat zijn volgens ons de bouwstenen van vertrouwen?” 
Typische bouwstenen die vaak terugkomen: openheid, consequent handelen, kwetsbaarheid, respect, eigenaarschap, loyaliteit, eerlijkheid, authenticiteit, psychologische veiligheid, consistentie, consequentie, luisteren, empathie, discretie, transparantie, … 

Ronde 2 – Focus kiezen (max. 3 à 4)

Het hele team kiest de belangrijkste of moeilijkste bouwstenen. Minder is meer: 3 (max. 4) is essentieel voor focus.

Ronde 3 – Gedrag concreet maken

Bij elke bouwsteen kiest het team drie voorbeelden van waarneembaar gedrag.  

De cruciale stap – van papier naar praktijk

Laat het team scoren: Welke van deze 9–12 gedragingen zien we het meest? Welke het minst? 
Kies 2–3 laagst waargenomen gedragingen en bouw een actieplan: acties, eigenaars, meetmomenten (bijv. 30, 60, 90 dagen).

Zo werkt het team aan zelfgekozen gedrag uit een zelfgemaakt charter—de motor achter echte gedragsverandering. 

2. Bilaterale dimensie: versterk elke vertrouwensband (één duo tegelijk) 

Doel: vertrouwen groeit het snelst waar frictie of afstand zit tussen twee mensen. En die afstand wegwerken doen we met deze vertrouwenswandelingen.  

Werkvorm: Vertrouwenswandelingen 

Over een periode van enkele maanden maakt iedereen met iedereen één wandelmoment (of koffierondje van 30 min.). Per duo bespreken ze drie vaste vragen: 

• Wat loopt goed in ons vertrouwen—wat mogen we blijven doen? 
• Wat loopt minder goed—waar botsen we of missen we elkaar? 
• Welk concreet actiepunt spreken we af voor de komende 4–6 weken? 

Tip: Als je in teams werkt waar ze het mogelijks moeilijk hebben om “vertrouwen” onder woorden te brengen, kan je het vertrouwenscharter gebruiken als tool om het over hun wederzijds vertrouwen te laten hebben. 

3. Teamlid-dimensie: stuur op jouw Formule van Vertrouwen 

V = (Geloofwaardigheid + Betrouwbaarheid + Intimiteit) / Ego 

Deze formule maakt vertrouwen persoonlijk en trainbaar: 

• Geloofwaardigheid (Wat je zegt): je expertise, helderheid, feitelijke juistheid. 
  Micro-gedrag: wees specifiek (“3 opties met pro/contra”), geef bronnen, en zeg “ik weet het niet” als dat zo is. 

• Betrouwbaarheid (Wat je doet): je voorspelbaarheid, afspraken nakomen. 
  Micro-gedrag: bevestig afspraken schriftelijk, communiceer tijdig bij risico op vertraging. 

• Intimiteit (Hoe veilig ik me bij jou voel): discretie, empathie, psychologische veiligheid. 
  Micro-gedrag: luister samenvattend, check interpretaties, benoem emoties zonder te vergroten of te verkleinen. 

• Ego/ Eigenbelang (Dien je jezelf of het geheel?): lage ego-gedragingen verhogen vertrouwen. 
  Micro-gedrag: geef krediet, deel informatie, laat anderen eerst spreken, kies teamdoel boven individueel voordeel. 

Deze formule laten we door iedereen dan analyseren waarbij iedereen zijn “sterkte” in de formule deelt, alsook zijn “werkpunt”.  

De drie dimensies van vertrouwen in teams behandelen en bewandelen zijn een garantie voor succes bij de start en opbouw van je (Lencioni) Team traject. 

Wil je meer leren over deze of andere Lencioni werkvormen? Sluit je aan bij ons gratis webinar of één van onze komende Masterclasses. 

Voor Federale Verzekering staat één ding centraal: mensen. Dat geldt niet alleen voor hun verzekeringsproducten, maar ook voor hoe zij leiderschap vormgeeft. Toen het bedrijf merkte dat haar leidinggevenden meer ondersteuning nodig hadden om effectief samen te werken en hun teams beter te leiden, zochten zij naar een partner die dit aanvoelen kon.

Daarom zette Federale Verzekering een jaar lang in op leiderschap dat echt verschil maakte op de werkvloer.

Sterker leiderschap

Federale Verzekering wilde haar leidinggevenden helpen groeien in communicatie, samenwerking en eigenaarschap. Het doel was duidelijk: leiders die zelfvertrouwen uitstralen, open communiceren en hun teams verder brengen.

Samen met het directieteam en HR gingen we op zoek naar de kernvraag: wat hebben onze leiders écht nodig om sterker te worden in hun rol?

Via interviews, quick scans en een analyse van dagelijkse rituelen zoals vergaderingen, één-op-één-gesprekken en feedbackmomenten brachten we in kaart waar de grootste groeikansen lagen.

Een leadershiptraject op maat

Op basis van wat we zagen, bouwden we het traject helemaal op maat. Niet vol theorie, maar vol praktijk, alles gericht op wat de leidinggevenden nodig hadden.

De kern van het leadershiptraject:

• Interactieve trainingen met trainers die werkelijke gesprekssituaties insneden met behulp van professionele acteurs. Leidinggevenden oefenden hoe ze feedback geven, lastige boodschappen brengen en coachend leiderschap toepassen – in een veilige, realistische omgeving. Ze leerden ook hoe ze beter kunnen omgaan met verschillende generaties – collega’s van verschillende leeftijden spreken je anders aan, en dat leerden ze hier.
• Praktische kaders die direct toepasbaar waren in hun dagelijks werk, niet ergens in een handboek verdwenen.
• Voortdurende aanpassingen via pulse-metingen tijdens het traject, zodat we konden reageren op wat werkelijk nodig was.
• Tools en opvolging  want het traject stopt niet als de sessies voorbij zijn. We gaven praktische tools mee en zorgden ervoor dat het geleerde ook echt bleef werken in de organisatie.

Deze combinatie van korte kaders en veel oefenen bleek precies wat leidinggevenden nodig hadden. Zoals een van onze trainers het zei:

“De combinatie van korte kadering en veel oefenen zorgde voor vertrouwen: dit voelt niet theoretisch, dit werkt op de werkvloer.”
— Trainer bij Trixolutions

Hoe veranderde het leiderschap?

Na enkele maanden zagen we concrete resultaten. Leidinggevenden rapporteerden meer zelfbewustzijn en duidelijkere communicatie. Besluiten werden sneller genomen en teams werkten beter samen en gaven elkaar constructievere feedback.

Eén van de deelnemers vatte het mooi samen:

“We kregen een community van managers, dat is voor mij het meeste gebleven. Ik heb nog steeds goed contact met de mensen die in mijn groep zaten.”
— Manager bij Federale Verzekering

Dat informele netwerk bleek waardevol. Leidinggevenden steunden elkaar, deelden ervaringen en leerden van elkaar, iets wat veel verder reikt dan een trainingsdag. Doorheen het jaar groeide het gesprek over verwachtingen en leiderschap, en teams vonden sneller de weg naar constructieve feedback.

Wat maakte dit traject anders?

Dit traject slaagde omdat drie dingen goed werkten:

1. Maatwerk: We hebben niet zomaar een standaardprogramma afgespeeld, maar naar Federale Verzekering gekeken. We zorgden voor alles: van het in kaart brengen van de vraag tot de training zelf tot het nadenken hoe het geleerde blijft hangen.

2. Flexibiliteit: Plannen moeten kunnen veranderen als het nodig is. Agenda’s liepen door elkaar, prioriteiten verschoven, maar we bleven communiceren en vonden samen oplossingen in plaats van vast te houden aan wat niet werkte.

3. Een goed team: Zes trainers, ondersteuning achter de schermen en iemand die alles coördineerde, zodat deelnemers echt wat met het geleerde konden doen.

Deelnemers omschreven het leidershiptraject als inspirerend, vooral door het enthousiasme en de betrokkenheid van de trainers.

Leiderschap dat echt werkt

Dankjewel Federale Verzekering, voor jullie vertrouwen, openheid en gedeelde ambitie om leiderschap tastbaar te maken in de praktijk. Samen bouwen we verder aan sterk, verbindend en toekomstgericht leiderschap.

Wil je ook leiderschap duurzaam versterken in jouw organisatie?
Contacteer ons via de knop hieronder, we denken graag met je mee!